آشنایی با مار جعفری

مار جعفری بی تردید یکی از سمی ترین افعی های ایران محسوب میگردد در واقع میتوان گفت از خانوده ی افعی ها یا ویپریده هستند .

برای تشخیص این مار یک نکته ی مهم وجود دارد آن هم روی سر مار شکل گرفته ، نقوشی که همچون صلیب روی سر مار نقش بسته یکی از کلید های مهم برای شناسایی مار جعفری است یا به عبارتی میتوان گفت مختص این مار است .

زیستگاه مار جعفری اغلب مناطق ماسه ای که دارای صخره هستند یا زیر سنگ و شکاف صخره ها است در ایران از جمعیت خوبی برخودار هستند آنها اغلب از موش ها / مارمولک ها / عنکبوت ها و شکار های گوشتی تغذیه مینمایند .

مار جعفری همانند دیگر جانداران هنگام خطر هشداری صادر میکند شاید برایتان جالب باشد که این مار در هنگام خطر با سایش پولک های بدن خود به هم صدایی تولید میکند ( هیس هیس ) این سایش طوری است که به راحتی توسط گوش انسان شنیده میشود ، آثاری که این مار هنگام حرکت از خود به جا میگذارد همچون خطوط موازی است آن هم بدین علت است که این مار پهلو رو است و حلقه حلقه حرکت میکند .

طول این مار در حدود ۳۵ تا ۹۰ سانتی متر است و دارای ۳ ردیف پولک بین چشم و لب بالا است از جمله دیگر خصوصیات این مار میتوان به مردمک عمودی چشمانش اشاره کرد همچنین سر آن مثلثی است که در مقالات گذشته در مورد آن ذکر کردیم ( مارهای سمی دارای سر مثلثی هستند ) در هنگام شکار از بوته‌‌ها یا درختچه‌‌ها و سنگ ها بالا میرود و بدون حرکت کمین میکند تا سوژه را شکار کند .

زاداوری آنها به روش تخم ـ بچه‌ زا است یعنی نوزادها در بدن مادر از تخم خارج و زنده متولد میشوند. ماده‌ها در فصل تابستان معمولاً ۳  تا ۲۰ نوزاد به دنیا می آورند.

سم این ماردر صورت گزش  به طور مستقیم  روی  دستگاه گردش خون اثر می گذارد و موجب پارگی رگ‌ها و خونریزی داخلی و حتی اگر اقدامات لازم انجام نشود فرد آسیب دیده خونریزی مغزی میکند آن هم بدین علت میباشد که سم این مار دارای آثار هموستاتیک است در نتیجه فعالیت سیستم هموستاتیک تشکیل پلاک پلاکتی و یا ترومبوس (Thrombos) می باشد.  و قادر است فعالیت پلاکت‌های خون را مهار کند .

وقتی چنین ماری انسان را نیش میزند ابتدا همانند دیگر گزش ها محل گزش دچار سوزش / درد و تورم همچنین خونریزی میشود سپس وقتی سم در سطح بدن گسترش پیدا کرد اندام ها بخصوص اندامی که گزیده شده تورم خواهد کرد و دو غدد لنفاوی که پشت سر انسان قرار گرفته ( حدودا پشت سر نزدیک گوش ) و البته دیگر غدد لنفاوی متورم و سفت خواهد شد و کم کم علائم بیش تر و غیر عادی خواهد شد .

درباره نویسنده

مهندس عبدالحسین متفقهی
مهندس عبدالحسین متفقهی
تصویربردار حیات وحش
15 سال تجربه تصویربرداری
مدرس مستندسازی حیات وحش
نویسنده کتاب «فیلمسازی با جیب خالی»
مترجم و مؤلف کتاب «با دوربین خودت به حیات وحش برو...»

4 نظر ثبت شده برای “آشنایی با مار جعفری

  1. من به تازگی یک مار جعفری پیدا کردم که حدود ۲۰ تا ۲۵ سانتی متره
    ولی نمیدونم چند مدت یکبار غذا میخوره و یا چه چیزی میخوره

    مطالبی که نوشته اید خیلی عالیه و حتمأ سعی میکنم که ازش استفاده کنم

    1. سلام
      فکر نمی کنم در اینجا بتوانید در مورد گونه مار به نتیجه برسید.
      ولی پیشنهاد می کنم در این مواقع با شماره گیری تلفن 1540 از سازمان محیط زیست جهت زنده گیری و انتقال به محیط زیست کمک بگیرید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *